Kara delik dosyasının devamını yazmanın mutluluğunu yaşıyorum sizlerle. Hem oldukça fazla araştırma hem de güvenli kaynak gerektiriyor bu konu tahmin ettiğiniz gibi. Çünkü insan aklının algılamakta güçlük çektiği formülleri içeriyor ve yine görüyoruz ki aslında ilkokulda hoca beni tahtaya kaldırmasın diye korktuğumuz matematik, evreni anlamamızda bize yol gösteriyor.
Kara delik dosyasını daha kaç aşamada incelerim bir plan oluşmadı kafamda. Ama her geçen gün konunun bilgi kısmının ağırlaşacağını söyleyebilirim sizlere.
Bugün Einstein’ın izafiyet teorisine değineceğiz ama içine çok dalmayacağız. Sonra gelsin multi-universe teorisi!
Daha önce de bahsettiğim gibi galaksimiz Samanyolu’nun ortasındaki kara delik akıl alınamaz bir boyutta. Size uzaktan bakıldığında çok uzakmış gibi geliyor belki ama 25.640 ışık yılı uzaklıkta bizden. Bu demek oluyor ki biz o kara deliğin 25.640 sene önceki halini görebiliyoruz. Bu uzaklığı aslında kafanızda bir yere oturması için bir başka örnekle anlatmam gerekirse Andromeda galaksisi bizden 2.537.000 ışık yılı uzaklıkta. Işık yılı kavramını kısaca sizlere açıklamam gerekirse (fazla teknik kelimelerin sizin anlamanızı güçleştireceğinden korkarak belirtiyorum) “Işığın bir yılda kat ettiği yol” diyebiliriz. Bu kıyaslamada sizlerin görmesini istediğim şey Sagittarius A kara deliğinin çok da uzakta olmadığı…
Einstein-Hawking Çekişmesi
Stephan Hawking’in teorisini ele aldığımızda ise bu kara deliklerin birer “portal” görevi gördüğünü anlıyoruz. Çünkü bu kara delikler içine aldıkları şeyler için zaman kavramını dondursa da bir başka yere uzanıyor. Bu bir sarmal model örneği, bu nedenle bir başka tarafa çıktığını düşünmek anormal değil Hawking’e göre. Bir yeni iddiasında ise Einstein’ın izafiyet teorisi ile çeliştiğini görüyoruz: “Kara deliklerden eski teoriye göre hiçbir şey kaçamaz. Kuantum teorisine baktığımızda ise bilgi ve enerji bu kara deliklerden geçebiliyor.” Kuantum evrendeki hiçbir bilginin yok olamayacağını iddia ederken Einstein kara deliklere giren birinin “ateş duvarı” yakınlarında yok olacağını, yani maddenin yıkıma uğraması sonucu kaybolacağını savunuyor. Hawking ise durumu kuantum fiziği ile açıklayarak kara deliklerin içine giren herhangi bir maddenin ya da kara deliğin içine giren bir astronotun kaybolmayacağını, evrende bir başka yere çıkabileceğini öne sürüyor. Hawking’in Einstein’ı eleştirdiği nokta, içeri giren nesnenin kaybolmadığı durumda, multi-universe yani çoklu evren polemiğini ortaya atabiliyoruz.
Çoklu Evren Teorisi
Hawking çoklu evren teorisini doğrulamak için ise: ”Hologramlarda, doğru açıdan bakıldığında, iki boyutlu bir yüzeyde, üç boyutlu bir nesnenin görüntüsü fark ediliyor. Başka bir deyişle, daha yüksek boyuttaki bilgiler, daha düşük boyuttaki bir oluşumun içine kodlanıyor. Öyleyse, üç boyutlu dünyamızda gerçekleşen her şey, aslında daha yüksek boyutlu bir dünya tarafından üretilmiş olabilir mi? Ya da bir paralel dünyanın sadece yansıması olabilir miyiz?” örneğini veriyor. Bizlere yönelttiği paralel düyanın sadece yansıması olabilir miyiz sorusuna ise net bir şekilde “Evet.” diyor. Hawking’in bu teorisi “Theory of Everything”’in içerisinde mevcut. Bir başka isimle (M Teorisi) olarak da biliniyor.
Teori, uzayı, içlerinde bizim eşizlerimizin bulunduğu başka evrenlerden oluşan çok boyutlu bir labirent olarak görüyor. Hawking, bu “kobold evrenler” in yaşayanlarını “gölge insanlar” olarak nitelendiriyor. Yani, bizim evren olarak tanımladığımız belki de, gerçekte iç içe geçmiş, birbirini şekillendiren ve hatta belki birbiriyle iletişim halinde olan, birbirine paralel çok sayıda evrenlerin bulunduğu sonsuz bir uzayın minik bir kesiti.
Solucan delikleri olarak günümüz medyasında kendilerine geniş bir yer bulan Kara Delikler aynaların arka arkaya sıralandığında bizi sayısız kopyaladığı mantığına götürüyor. Ama soyut olarak düşündüğünüzde aynada gördüğünüz kişiler (yani siz) başka bir evrende belki öğrencilik değil de aşçılık yapıyor ya da Budist bir tapınakta eğitim veriyorsunuz. İşte insanın ufkunu açan Hawking’in “Her şeyin teorisi” kara deliklerin uzayda incelenen bir fenomenden daha fazlası olduğuna işaret ediyor.
