İstanbul Teknik Üniversitesi – Geomatik Mühendisliği Hakkında
Yazarlar olarak kendi bölümlerimizle alakalı sizleri bilgilendirmek istedik. Ne de olsa orayı yaşayan insanlar olarak bu mühim. Ama şunu da hiç aklınızdan çıkarmayın ki o kişi için iyi olan bölüm sizin için kötü ya da tam tersi olabilir. Buradaki yazıları bu bağlamda okursanız sizin için de faydalı olur.
Evet konumuza dönelim. Şahsım adına elimden geldiğince bölümden bahsetmeye çalışacağım. Geomatik Mühendisliği ismen ülkemizde pek yaygın değil. O kadar ki insanlara bölüm adını söylediğimde çoğu kez şöyle yorumlarla karşılaşıyorum: “4 yıllık mı?, geometriyle mi alakalı, geometri mühendisliği!? Deterjan markası gibiymiş ehehe, öğretmenlik de mi olmadı?”
Özellikle şu son yorum beni derinden etkiler çünkü bu söylem öğretmenliği resmen aşağılamak demek. Kaldı ki en çok değer verilmesi gereken meslektir gözümde.
Netice itibariyle böyle bir durum söz konusu ama bazı üniversitelerde “Harita mühendisliği” olarak da geçiyor. Bizim gibi üniversitelerin böyle bir isim değişikliğine gitme sebebi evrensel statüyü yakalayabilmek adınadır. Tahmin ettiğiniz gibi bölümümüz adı dünya üniversitelerinde “Geomatics Engineering” diye geçmekte. “Geo” yer, “matics” ise informatics kelimesinin sonundan gelmekte yani kısaca: yer bilgisi demek.
Gerçekten de bölümün temel amacı: mekan bilgisi oluşturmak.
Bu söyleme derinlemesine düşünüldüğünde çok mühim. Çünkü yapılan hemen her iş, her türlü mühendislik projesi, mekansal bilgi sağlanmadan yapılamaz.
Madem bu kadar mühim neden bilmiyoruz diyeceksiniz ki haklısınız. Bunun sebebi şu ki ürün olarak maalesef somut bir şey koyamıyoruz. Yani mimar binayı tasarlar ve bina olduğunda dışına bakarsınız ve evet burada bir mimar varmış dersiniz. Aynı örnek için konuşalım bina ayakta durabiliyor olduğuna göre burada bir inşaat mühendisi varmış diyebilirsiniz, elektrik sistemine bakarak burada bir elektrik mühendisi bulunmuş olduğuna kanaat getirebilirsiniz. Bu örneği uzatabiliriz. Ama kimse sormaz ki bu binayı tam da bu noktaya bu alana nasıl yerleştirdiler. İnsanlar geldi işte şuraya yapıverelim deyip toprağın üstüne bina taslağını boyayıp mı oraya temel attı?
Tabi ki hayır. Hani şu yollarda gördüğünüz üç ayaklı bir şey üzerinde kamera gibi bir aletten bakan insanlar var ya. He işte o aletlerle hassas ölçümler yapılarak o köşe noktaları belirlendi. O aletin adı tabi ki üç ayaklı bilmem ne değil, total station. Araştırıp bakabilirsiniz. Bu işlemleri en genel tabiriyle yersel ölçmeler olarak adlandırabiliriz. Bu işlemler sayesinde yapılan her türlü inşaat projesi; bina, metro, baraj, köprü, gökdelen, karayolu vs. bu ölçmeler sayesinde hayat bulur. Önce projenin nereye yapılacağını belirlersiniz. Hiç düşündünüz mü yerin altı neye göre kazılarak metro için alan oluşturuluyor yollarını nasıl buluyorlar? Köprüler yapılırken karşılıklı iki yaka arasında yapılıyor. Peki bu köprüler nasıl birleşiyor? Bu hesaplamalar nasıl yapılıyor? Karayolları neye göre belirleniyor? Virajlar, eğimler yolun güzergahı hiç çizgisini bozmadan nasıl ilerliyor? İşte bunların hepsi Geomatik Mühendisliği formasyonu altında öğretilmekte.
Peki işimiz hep inşaat alanında mı?
Tabi ki hayır. Ne demiştik mekana dair her şey. Örnek verecek olursak hepimiz gayrimenkulle, arsa, arazi vs. gibi kavramlarla karşılaşmış ve bilfiil ilgilenmişizdir. Bu taşınmazların alım-satımı, yasal haklarının korunması, taşınmazın kimliği olan tapuların oluşturulması, yada köyünüzün ücra bir köşesinde bulunan arsanızın nerede olduğu bu spesifik alanın size ait olduğunu yine bizler sağlıyoruz. Bu işlemler en başta devlet eliyle Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından yapılmakta. Burada şöyle de bir bilgi vermeliyim ki ülkemizde tapu işleri oldukça kıymetlidir ve cinayetlerin oldukça büyük bir kısmının sebebi bu işlere dayanır. Haliyle geliri oldukça fazladır. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü de cumhuriyet tarihi boyunca en çok bakanlık değiştiren müdürlük olmuştur.
Başka bir alana geçelim: İmar.
İmar kelimesini duymayanımız yoktur. Kaba tabirle belediye sınırları içinde bulunan yerleşim yerlerini kamu yararını gözetecek şekilde yeniden düzenlemektir. Şu sahip olduğunuz haklara bir bakın. Bunun günümüzdeki adına “Kentsel Dönüşümler” diyebiliriz.
Taşınmazların ne kadar değerli olduğundan bahsettik. Peki bunların değerini kim belirliyor. Bu durum yakın tarihe kadar çözümsüzdü. Herkes kafasına göre bir değer biçiyor ona göre değerlendiriyordu. Şimdilerde ise “Sermaye Piyasası Kurulu” bu işe resmi bir prosedür kazandırma adına “Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı” oluşturdu. Haliyle bu alanda da biz varız.
Öte yandan konum bulma. Mekansal bilgi diyoruz ya. İnsanların konum bulma ihtiyacı da bu kapsamda elbette. Araçlarda kullanılan navigasyonlar, insanların cep telefonlarıyla kendi konumlarını belirlemeleri gibi tüm olaylar Geomatik Mühendisliği çalışmalarıyla yapılan teknolojik gelişmeler.
Son zamanların belki de en popüler işi: Coğrafi Bilgi Sistemleri.
Bu gelişme Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de oldukça popüler oldu. Amacı ise isminden de anlayabileceğiniz gibi mekana dönük bilginin kullanıcıya sunulması. Ve bunun sürekli güncellenebilir ve aktif olması. Öte yandan mekansal sorgulamalar sayesinde yapılacak projeler için en uygun yerlerin belirlenmesi gibi işler sayılabilir.
Bu anlattıklarım neredeyse hiç birini belki de duymadınız. Bunlar ise benim sadece ilk aklıma gelenler. Son 10 yılda belki başka hiç bir mühendislikte bu kadar gelişim kaydedilmedi ve çalışma yelpazesi oldukça geniş. Fakat her alanda olduğu gibi burada da size verilenden daha fazlasını kazanmak ve çabalamak zorundasınız. En önemlisi de eğer ben sahada çalışmaktan ziyade teknolojiyle daha iç içe olmak istiyorum derseniz programlama bilginizi oldukça üst seviyelere taşımanız gerekir. Keza program bilginizi de.
“Bana para lazım para” dediğinizi duyar gibiyim. Arkadaşlar en az 1404 tl alırsınız çünkü malum asgari ücret, ona bir sınır koyabilirim. Fakat kendinize kattığınız her değer sizi farklı kılan her özellik üst limite bir sınır koymamıza engel oluyor.
Bu yüzden ne yaparsanız yapın bu ülkenin işini iyi yapan insanlara ziyadesiyle ihtiyacı var ve siz aranan insan olmak için çabaladığınız sürece para size farkında olmadan AKACAKTIR.
CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri)’nin çalıştığı sektörler:
http://www.esriturkey.com.tr/sayfa/sektorler
Bazı kaynaklar:
https://www.youtube.com/watch?v=9V_Mz7NDy3o
https://www.youtube.com/watch?v=-ZFmAAHBfOU
Bazı firmalar:
http://www.netcad.com/tr/anasayfa
*Burada gösterilen firmalar yalnızca işi haritayla ilgili olan firmalardır. Bunun dışında binlercesi yurtiçinde ve yurtdışında işlerini harita üzerinden yapmaktadırlar. Daha doğrusu zorundadırlar.
*Bu yazdıklarıma ilişkin kaynakları Türkçe ve yabancı olarak taratıp bilgi sahibi olabilirsiniz.
Sorularınız için iletişime geçmekten çekinmeyin: mustafaucar@kafakampus.com